Tesanovici

Home
Porodicno stablo

sreten2.jpg

Welcome graphic

Sajt je posvećen Imenu i Prezimenu Tešanovića koji se doseliše iz Banja Luke iz sela Prosjek, u mjesto Vojkovići  a potom svoje kuće izgradiše u Grlici kod Sarajeva.
 
Materijal pripremio:
Sreten Tešanović dipl.ing.šumarstva

Tešanovići su stara srpska porodica porijeklom sa područja Vrake kod Skadra u sadašnjoj Albaniji odakle su prešli u Crnu Goru u selo Rogame ispod brda Vežešnika, prema Morači u pleme Piperi. Piperi pripadaju grupi brđanskih plemena.

 

Crnogorska plemena formirala su se više uslijed ekonomske nužde i geografskih prilika nego na krvnoj osnovi. U studiji Postanak plemena Pipera (Erdeljović) navodi se ugovor sa Mlečanima iz 1455. godine, u kojem stanovništvo Gornje Zete, sela i plemena potpisanih u tom ugovoru, traži od Mlečana da im sveštenstvo bude pravoslavno.

 

Zanimljivo je da istu sliku pruža i popis iz 1485. godine, gdje se navodi selo Rogame koje se u popisima iz 1497. i 1570, više ne spominje što se može povezati sa najezdom Turaka poslije kratkotrajne Đurađeve vladavine, 1496. godine odakle se izbjeglice iz Srbije, Kosova, Crne Gore naseljavaju u Banjane a Crna Goru pada pod tursku vlast i postaje dio Skadarskoga sandžaka.

 

Banjani se prvi put pominju 1319. godine u vrijeme kralja Milutina čijoj su državi i pripadali. Banjani su veliko pleme na jugozapadu Crne Gore koje se takođe pominje u kotorskom i dubrovačkom arhivu u koju su ušli, neznatnim dijelom 1860, a konačno 1878. godine. Zauzimaju središnji prostor između Nikšića i Bileće – od vrhova Njegoša do rijeke Trebišnjice, odnosno do današnjeg Bilećkog jezera.

 

Tešanovići se dolaskom u Banjane naseljavaju u selo Tupan odakle su se oko 1840 odselili u selo Meka Gruda između Gacka i Bilece. Iz Bileće su jedni otisli put Trebinja, drugi u Nevesinje, selo Lapcevine gdje i danas žive kao i u rasijanje. Prema Podgorici su odselili pod novim prezimenom - Bojovići. Tešanovići slave slavu Sv. Arhistratig Mihail i ostale Sile nebesne beztelesne – Aranđelovdan.

 

Jedan od najranijih zapisa u kome se pominje porodica Tešanović zabilježen je u „DECANSKOJ HRISOVULJI I II III 1335-1345. To je zlatopecatna povelja kralja Stefana Decanskog, napisana povodom izgradnje velelepnog manastira Visoki Decani. 

 

Crnogorske navode koji se bave rodoslovljem potvrđuju i usmena predanja porodica Tešanović iz okoline Banja Luke (selo Prosjek) u kojima se govori o dolasku braće iz Crne Gore u Nevesinje. Iz Nevesinja put braće je išao u tri pravca. Jedan se kretao prema Banja Luci drugi u pravcu Sarajeva a treći prema Srbiji. O ovim događajima ne postoje pisana dokumenta obzirom da je kompletna dokumentacija spaljena zajedno sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom u Hrvaćanima tokom drugog svijetskog rata u kojoj su se nalazila dokumenta o rođenjima krštenjima i vjenčanjima prvih Tešanovića u Prosjeku. Od trojice braće koje je put vodio prema  Banja Luci dvojica su ostala da žive u Prosjeku kraj Prnjavora dok se treći brat odselio u Nožičku. 

 

Na spomeniku podignutom Mitru Tešanović iz sela Prosjeka uklesana je godina rođenja i smrti (1855 - 1931) što se poklapa sa crnogorskim izvorima o približnoj  godini odlaska Tešanovića iz Nevesinja u rasijanje kao i tačnost usmenog predanja porodice o njenom porijeklu iz Crne Gore duboko memorisana u sjećanju generacija  prenošena sa koljena na koljeno. 

 

Krsna slava porodice Tešanovići iz Prosjeka je Rođenje Svetog Jovana Pretače – Ivanjdan  koji pada 7. Jula u godini.  

 

Slava je  zaštitnik jedne određene porodice, bratstva ili plemena. Raseljavanjem i razmnožavanjem, ljudi su zadržavali krsnu slavu svojih predaka i slava je prelazila s koljena na koljeno, sa oca na sina. Svaka kuca ima svoju slavu,  majka i otac imaju jednu slavu i sin ostaje da zivis u toj kuci, znaci i dalje slavi istu slavu.

 

Ako se desi da pređe da živi u drugu kucu onda slavi slavu te kuce i ima preslavu to jest malo slavlje  stare slave iz svoje kuce, a ako ode da zivi u drugi vlastiti dom, treba i dalje da preslavlja tu slavu i da izabere glavnu slavu. Neki ljudi biraju slavu tako sto ako im se nesto desi  dobro na dan te slave i onda izaberu tu slavu i postuju je jer je to zastitnik kuce i svih njenih ukućana.

 

Najčešći razlog za promjenu slave u prošlosti je nastajao zbog neminovnosti da se prikrije porijeklo i spasi glava. Kako je slava rodovski znak raspoznavanja mnoge izbjeglice da ih gonioci potjere ili osvete ne bi stigli mijenjali su slavu da bi zametnuli trag jer su iz kraja iz koga se sklanjaju ili bježe ili su izvršili neko dijelo a najčešće ubili nasilnika, pljačkaša, globitelja ili spahiju. U vremenu tamnovanja su se najviše sklanjali pred turskim potjerama. Vrlo je vjerovatno da su oni koji imaju istu slavu potomci predaka koji su nekada bili u kultnoj zajednici, rodovskoj, plemenskoj ili župnoj

 

 

 

Od trojice brace koji su iz Nevesinja krenuli prema Banja Luci dvojica brace su ostala da žive u Prosjeku kraj Prnjavora dok se treci brat odselio u Nožicku. O ovim dogadjajima ne postoje pisana dokumenta obzirom da je kompletna dokumentacija spaljena zajedno sa Srpskom Pravoslavnom Crkvom u Hrvacanima tokom drugog svijetskog rata u kojoj su se nalazila dokumenta o rodjenjima krštenjima i vjencanjima prvih Tešanovica u Prosjeku.  

 

                                 

Loza Tešanovica koji danas žive u Sarajevu vodi porijeklo od brata Tešana (selo prosjek kod Banja Luke) koji je imao sina Mitra, Mitar Gligu a Gligo Šuru (Malog Šuru) oca Jovana koji se doselio iz Prosjeka 1960. godine sa porodicom u Vojkoviće pored Sarajeva na Naklo (Lokacija državnog zatvora) a kada je vojska oduzela zemljište za potrebu izgradnje strelišta porodica se nastanila u Grlici.

                                         

Tokom i nakon rata 1992. godine u Bosni i Hercegovini kcerke Ilije Tešanovica Silva i Svjetlana su sa porodicama otišle da žive u Španiji. Kcerka Obrada Tešanovica Irena je našla prebivalište u Holandiji dok je Slaviša ostao da živi u Grlici. Sin Petra Tešanovica Aleksandar je nakon rata otišao u SAD a Dijana se udala u Beograd. Kceri Tomislava Tešanovica  Nedeljka i Milica su otišle da žive u Beograd. Kceri lLazara Tešanovica Jovana i Bojana su se nastanile na Bijelom Polju a sinovi Vukašina Tešanovica Sreten i Srdjan i kcer Sladjana  su ostali da žive u Grlici.

                                       

Djeca sestre Mirjane, Ljubiša i Ivana i sin sestre Milene Siniša takodje su ostali da žive u Grlici.

People shouting at the world over megaphones; Size=240 pixels wide